زندگینامه پربار محقق بزرگ دامپزشکی کشورمان - استاد دکتر سید رضا هاشمی فشارکی
استاد دکتر سیدرضا هاشمی فشارکی در شهر مشهد در سال 1315 چشم به جهان گشود. با توجه به اینکه ابوی ایشان قاضی دادگستری بودند و خدمت ایشان در شهرهای مختلف ایران بود، دکتر فشارکی دوره ابتدائی و سالهای اول تا ششم دبیرستان را در شهرستانهای گرگان، گنبد کاووس، طبس و سیرجان گذراند و در دوره دبیرستان جزء بهترین شاگردان دبیرستان بود و معلومات وی در حدی بود که مسئولین دبیرستان در شهرستان سیرجان از ایشان درخواست می کردند که در سالهای اول و دوم دبیرستان درس ریاضی را تدریس نماید.
سال آخر دبیرستان را در تهران و کالج البزر که یکی از معروفترین دبیرستانهای آن زمان بود گذراند و پس از گرفتن دیپلم علوم تجربی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد. پایان نامه دکترای ایشان نگهداری فرآورده های پروتئینی حیوانی در سرما بود که با راهنمائی زنده یاد مرحوم دکتر حسنعلی نشاط استاد و رئیس بخش مواد غذایی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران تنظیم و تدوین نمود و در دوره دانشجویی دو مقاله علمی در رابطه با نگهداری مواد غذایی پروتئینی تدوین نموده و در مجله بازرسی مواد غذایی آن زمان به چاپ رساند.
در شهریور ماه سال 1342 پس از پایان خدمت سربازی در امتحان ورودی موسسه رازی شرکت نموده و قبول شد ولی مسئولین وقت موسسه رازی اطلاع دادند بعلت عدم تامین اعتبار برای استخدام ، در فروردین ماه سال 1343 به موسسه رازی مراجعه نماید و در این فاصله زمانی (حدود شش ماه) بنا به پیشنهاد زنده یاد دکتر حسنعلی نشاط به شهرستان ارومیه رفته و مسئولیت علمی و فنی کشتارگاه و بازرسی مواد غذائی شهر ارومیه را بعهده گرفت و برای بهبود وضع کشتارگاه و مسائل رفاهی کارگران شاغل در کشتارگاه تلاش نمود و کشتارگاه شهرستان ارومیه را به یک کشتارگاه منظم و بهداشتی تبدیل نمود. ضمناً در رابطه با کنترل و رعایت اصول بهداشتی مربوط به مواد غذایی با منشاء حیوانی و عرضه آنها با سخنرانیها و تشکیل جلسات متعدد و نیز گفتارهای هفتگی در رادیوی محلی استان آذربایجان غربی سبب شد مردم ارومیه بخصوص فروشندگان گوشت و صاحبان رستورانها و هتل ها در ارتباط با بیماریهای مشترک دام و انسان اطلاعات لازم و کافی کسب نمایند و اصول بهداشتی را در مورد نگهداری و عرضه مواد غذایی در حد امکان رعایت نمایند.
تحقیق جالبی در پرونده فرارهای حیوانات ساکن باغ وحشها نشان می دهد این حیوانات برای فرار از قفسهای امن خود و بازگشتن به حیات وحش شیوه های غیر عادی را به کار می بندند، روشهایی که اگر انیمیشن "ماداگاسکار" را دیده باشید به نظرتان آشنا خواهند آمد.
این تحقیق جدید شیوه های غیرعادی حیوانات برای فرار را آشکار کرده است، شیوه هایی که با شیوه های فرار شخصیتهای فیلم انیمیشن "ماداگاسکار" شباهت زیادی دارند.
در فیلم "ماداگاسکار" گروهی از حیوانات برای فرار به دل طبیعت وحشی از باغ وحش پارک مرکزی نیویورک فرار می کنند. در این فیلم شیری به نام "الکس" طی نقشه ای حساب شده با کمک دوست زرافه اش "ملمن" از دیوار باغ وحش بالا رفته و به آن سوی دیوار فرار می کند در حالی که اسب آبی به نام "گلوریا" مستقیما به سمت دیوار دویده و پس از خراب کردن آن مسیر خود و زرافه را برای فرار باز می کند.
داستان این فرار کاملا خیالی به نظر می آید اما حیوانات واقعی باغ وحشها نیز برای رهایی از اسارت از باغ وحش به اندازه همتاهای کارتونی مصمم و کاردان به نظر می رسند.
شیوه های فرار این حیوانات که به تازگی طی تحقیقاتی بر روی باغ وحشهای انگلیس آشکار شده است دامنه ای گسترده دارد. از جویدن حفره ای بر روی دیواره یا کف قفس گرفته تا عبور آکروباتیک از روی حصارها یا گذشتن از میان خاکریزها، این حیوانات به راحتی از خطاهای مراقبان خود به عنوان فرصت فرار استفاده کرده و از هر موقعیتی از جمله باز ماندن سهوی در قفسها برای عملی ساختن نقشه فرار خود استفاده می کنند.
ادامه مطلب ...گرن، دامپزشک – باکتریولوژیست و ایمونولوژیست فرانسوی متولد 22 دسامبر 1872 و متوفی به تاریخ 9 ژوئن 1961 در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد و پدرش را در سال 1882 (یعنی در ده سالگی) بر اثر ابتلا به بیماری سل از دست داد. وی در دانشکده دامپزشکی آلفورت از 1892 تا 1896 در رشته دامپزشکی به تحصیل پرداخت و همزمان با تحصیل دستیار دامپزشک و پاتولوژیست معروف آن دانشکده (ادموند نوکارد) هم بود.
در سال 1897 به انستیتوپاستور لیل فرانسه پیوست و در آنجا با رئیس انستیتو که پزشک، باکتریولوژیست و ایمونولوژیست فرانسوی به نام آلبرت کالمت بود همکار شد. گرن در ابتدا فعالیت خود را بر تهیه پادزهر در برابر گزش مار و واکسن ضد آبله متمرکز نمود و پس از مدتی موفق شد با استفاده از خرگوش تکنیک تولید و نیز روش سنجش کیفی حدت واکسنها را ارتقا دهد.
وی در سال 1900 رئیس آزمایشگاه شد و سپس از 1905 تا 1915 و نیز از 1918 تا 1928 خود را وقف تحقیق برای ساخت واکسن علیه میکروب سل کرد و تا فوت کالمت در سال 1933 با او همکار بود.
گرن در سال 1905 باسیل سل گاوی موسوم به Mycobacterium bovis را کشف کرد که میتوانست حیوانات را بدون ایجاد بیماری مقاوم کند. از این پس وی با همکاری کالمت روشهایی را برای تقلیل و کاهش حدت مایکوباکتریوم با پاساژهای متعدد در محیط کشت ابداع کرد. در سال 1908 نتیجه تحقیقات و فعالیت‌ها به بار نشست و واکسن تولید شد و به افتخار نام این دو دانشمند BCG نامگذاری شد. پس از 230 پاساژ سرانجام در سال 1921 آنها به واکسن مؤثری برای استفاده انسان دست یافتند
یک متخصص بیماریهای عفونی با بیان اینکه سالاد، تخم مرغ و ماهی آلوده در بروز مسمومیت غذایی نقش تعیین کننده‌ای دارند در ادامه به هموطنان توصیه کرد تا تخم‌مرغ را خام و پیش از پخت کامل مصرف نکنند.
دکتر حمیدرضا شریفی اظهار کرد: با گرمتر شدن هوا و شروع فصل تابستان و مسافرت‌های تابستانی، عفونت‌های گوارشی نیز افزایش قابل توجهی می‌یابند.
وی اسهال و استفراغ را از نشانه‌ها و علایم عفونت‌های روده‌ای برشمرد و افزود: این عفونت‌ها در فصول گرم سال بیش از سایر فصول مشاهده می‌شود و سم مربوط به میکروب‌ها و یا تهاجم میکروب‌ها به جداره روده آن را سبب می‌شود؛ این در حالیست که عوامل ویروسی یا باکتریایی و انگل‌ها هم می‌توانند یکی از عوامل این عفونت باشند.
وی مسمومیت‌های غذایی را از علل شایع اسهال و استفراغ عنوان کرد و گفت: معمولا این بیماری به دنبال مصرف آب یا غذای آلوده با طول مدت چند روز تا چند ساعت اتفاق می‌افتد.
این متخصص بیماریهای عفونی، از سالاد، تخم مرغ و ماهی آلوده به عنوان مواد غذایی با نقش بیشتر در بروز سمومیت‌های غذایی نام برد و گفت: مردم نسبت به غذاهای مانده و تاریخ مصرف گذشته نیز باید توجه ویژه‌ای داشته باشند.
وی بروز علایم و نشانه‌هایی چون اختلال هوشیاری، طولانی شدن علایم، وجود تب بالا، کاهش وزن و استفراغ شدید فرد را علایم هشداردهنده و نیازمند مراجعه سریع به پزشک دانست.
شریفی با تاکید بر لزوم رعایت اصول پیشگیری در کاهش بروز عفونت‌های روده‌ای، اطمینان حاصل کردن از بهداشتی بودن آب و مواد غذایی مصرفی و اجتناب از آشامیدن آب قنوات، چشمه‌ها و پارک‌ها و در ادامه شستن دست‌ها با آب و صابون پیش از صرف غذا، استفاده نکردن از غذاهای تهیه شده در رستوان‌های غیر بهداشتی را از جمله اصول بهداشتی کلیدی برشمرد.
وی برای جلوگیری از مسمومیت‌های تابستانی توصیه کرد: افراد برای نگهداری غذاهای اضافه از یخچال استفاده کنند، از مصرف تخم مرغ به صورت خام و حتی پیش از پخت کامل پرهیز شود و در زمان مصرف مواد غذایی به تاریخ انقضا و رنگ و بوی آن توجه شود.
سازمان دامپزشکی کشور به مناسبت هفته اطلاع رسانی بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان به معرفی 4 بیماری از این دست به شرح ذیل پرداخت :
هاری
هاری از جمله بیماریهای ویروسی حاد بسیار کشنده ای است که دستگاه اعصاب مرکزی حیوانات خونگرم (عمدتا پستانداران و در حالت تجربی پرندگان) را مبتلا می سازد. انتقال اکثرا توسط گزش حیوانات مبتلا و انتقال ویروس بیماری به واسطه آلودگی بزاق و ترشحات آلوده صورت می گیرد. از دیدگاه همه گیری شناسی (اپیدمیولوژی) سگ و گربه نقش اصلی را داشته و گوشتخواران وحشی (گرگ، روباه، شغال و...) به عنوان مخزن و ناقل تلقی می شوند.
هم اکنون سازمان دامپزشکی کشور به عنوان متولی کنترل هاری در حیوانات اهلی علاوه بر همکاری با سازمانهای ذیربط و تلاش در مهار بیماری در مخزن اصلی بیماری (حیات وحش و جمعیت سگهای ولگرد)، از طریق اجرای برنامه کنترل هاری دامی سعی در ایمن سازی جمعیت سگهای صاحبدار در معرض خطر دارد. این مهم به گونه ای است که همزمان با واکسیناسیون، قلاده گذاری و صدور گواهی واکسیناسیون هم صورت می پذیرد.
بروسلوز (تب مالت)
در کشور ما عفونت ناشی از باکتریهای بروسلا آبورتوس و بروسلا ملی تنیس شایع ترین نوع بروسلوز است. حیوانات مبتلا به این بیماری از طریق ادرار، جفت، جنین، ترشحات مهبلی و شیر باکتری بروسلا را دفع می کنند. انتقال میکروب از طریق تماس پوست آزرده و غشاء ملتحمه چشم با مواد دفعی آلوده، خوردن مواد غذایی آلوده به ترشحات دفعی حیوانات مبتلا و تنفس در فضای آلوده به میکروبهای عامل بیماری اتفاق می افتد. انتقال از انسان به انسان استثناء بوده اما احتمال انتقال از طریق دریافت خون، پیوند مغز استخوان، شیر مادر و تماس جنسی وجود دارد. در درمان بیماری انسان استفاده از داروهای مناسب و حداقل دو دارو برای دوره های درمانی درازمدت مورد نیاز است. پیشگیری بیماری در انسان مستلزم کنترل بیماری در حیوانات از طریق واکسیناسیون دامها علیه بروسلوز و شناسایی و کشتار دامهای آلوده است.